Bakanlık Temsilcisi Nedir? Hukuki ve Pratik Bir Bakış
Devletin Şirket Denetimindeki Rolü: Bakanlık Temsilcisinin Tarihsel ve Hukuki Çerçevesi
Bakanlık temsilcisi, anonim şirketlerin genel kurul toplantılarında, ilgili bakanlık tarafından görevlendirilen ve toplantının yasalara uygunluğunu denetleyen kamu görevlisidir. Bu uygulama, Türk Ticaret Kanunu’nun 407. maddesi ve Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Bakanlık Temsilcileri Hakkında Yönetmelik çerçevesinde şekillenmiştir.
Tarihsel olarak, anonim şirketlerin genel kurullarında devletin denetleyici rolü, 6762 sayılı mülga Türk Ticaret Kanunu dönemine kadar uzanır. Ancak 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile bu uygulama yeniden düzenlenmiş ve belirli şartlar altında bakanlık temsilcisinin bulundurulması zorunlu hale getirilmiştir.
Hangi Durumlarda Bakanlık Temsilcisi Zorunludur?
Bakanlık temsilcisinin bulundurulması gereken durumlar, Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Bakanlık Temsilcileri Hakkında Yönetmelik’in 32. maddesinde açıkça belirtilmiştir. Bu durumlar şunlardır:
– Kuruluş ve Esas Sözleşme Değişiklikleri: Bakanlık iznine tabi olan anonim şirketlerin genel kurullarında bakanlık temsilcisinin bulunması zorunludur.
– Sermaye Artırımı veya Azaltımı: Sermayenin arttırılması veya azaltılması, kayıtlı sermaye sistemine geçilmesi veya çıkılması gibi esas sözleşme değişiklikleri gündemde ise.
– Faaliyet Konusu Değişikliği: Şirketin faaliyet konusunun değiştirilmesi.
– Birleşme, Bölünme veya Tür Değişikliği: Şirketin birleşmesi, bölünmesi veya tür değiştirmesi.
– Elektronik Ortamda Yapılan Toplantılar: Elektronik ortamda gerçekleştirilen genel kurullarda.
– Yurt Dışında Yapılan Toplantılar: Yurt dışında yapılan genel kurullarda.
Bu durumların dışında kalan genel kurullarda bakanlık temsilcisinin bulunması zorunlu değildir. Ancak, sermayenin en az onda birini oluşturan pay sahiplerinin talebi üzerine, bakanlık temsilcisi görevlendirilebilir.
Bakanlık Temsilcisinin Görev ve Yetkileri
Bakanlık temsilcisinin temel görevi, genel kurulun yasalara, yönetmeliklere ve esas sözleşmeye uygun olarak yürütülmesini denetlemektir. Bu kapsamda:
– Toplantı Tutanaklarının Düzenlenmesi: Toplantı tutanaklarının yasalara uygun olarak hazırlanmasını sağlar.
– Usulsüzlüklerin Tespiti: Toplantı sırasında tespit ettiği hukuka aykırılıkları ve usulsüzlükleri tutanağa geçirir ve ilgililerle birlikte imzalar.
– Toplantının Denetimi: Toplantının kanunlara, anasözleşmeye ve gündeme uygun bir şekilde yürütülmesini gözetir.
Bakanlık temsilcisi, genel kurul tutanağının hazırlanmasına nezaret eder. Tutanak, kanun ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak düzenlenir.
Bakanlık Temsilcisinin Nitelikleri ve Atanması
Bakanlık temsilcisi olarak görevlendirilecek kişilerin belirli niteliklere sahip olması gerekir. Bu nitelikler şunlardır:
– Kamu Görevlisi Olmak: Bakanlık merkez veya taşra teşkilatında memur olmak.
– Eğitim Durumu: En az lise mezunu olmak.
– Eğitim ve Sınav Başarısı: Bakanlıkça kooperatifçilik konusunda düzenlenecek eğitime katılmış ve başarı sağlamış olmak.
– Deneyim: Bakanlık temsilcisi olarak görevlendirilecek kişilerin, ilgili alanda deneyime sahip olmaları tercih edilir.
Atama işlemleri, ilgili bakanlık tarafından yapılır ve görevlendirme, ilgili ticaret sicili müdürlüğüne bildirilir.
Sonuç: Bakanlık Temsilcisinin Hukuki Önemi
Bakanlık temsilcisi, anonim şirketlerin genel kurullarında devletin denetleyici rolünü üstlenen önemli bir kamu görevlisidir. Hem şirketlerin iç işleyişinin yasalara uygunluğunu sağlamak hem de pay sahiplerinin haklarını korumak amacıyla bu uygulama büyük bir öneme sahiptir. Şirketler, genel kurullarında bakanlık temsilcisinin bulunmaması durumunda alınan kararların geçersiz olabileceğini unutmamalıdır.
Bu nedenle, anonim şirketlerin genel kurullarında bakanlık temsilcisinin bulunması, hem hukuki güvenliği artırır hem de şirketin yasal sorumluluklarını yerine getirmesini sağlar.
– Çalışma saatleri içerisinde yapılacak toplantılar için Bakanlık temsilcisine ödenecek 1201,98-TL ‘nin, – Çalışma saatleri dışında yapılacak toplantılar için ise Bakanlık temsilcisine ödenecek 1.442,38-TL’nin, temsilci ücreti olarak aşağıdaki muhasebe birimi hesabına yatırılması gerekmektedir.
Alpır!
Bakanlık Temsilcisinin zorunlu olduğu toplantılarda temsilcinin genel olarak görevi, genel kurul toplantısının yasal mevzuata uygun olarak yapılıp yapılmadığını kontrol etmek, toplantının açılması, divan üyelerinin seçimi, gündem, karar nisapları gibi tüm hususlarda yasal şartları kontrol etmektir. – Çalışma saatleri içerisinde yapılacak toplantılar için Bakanlık temsilcisine ödenecek 1201,98-TL ‘nin, – Çalışma saatleri dışında yapılacak toplantılar için ise Bakanlık temsilcisine ödenecek 1.
Doruk!
Katkınız yazıya sadeliğini kazandırdı.
Anonim Şirketlerin genel kurul toplantılarında bulundurulacak bakanlık temsilcisi talebiyle ilgili başvuru işlemleri adresinden “Bakanlık Temsilcisi Talebi” alanından yapılacak olup, fiziki olarak evrak teslimi yapılmayacaktır.
Topal! Görüşlerinizin bazıları bana uymasa da değerliydi, teşekkürler.
3- Genel kurula elektronik ortamda katılım sistemini uygulayan şirketlerin genel kurul toplantılarında, 4- Yurt dışında yapılacak bütün genel kurul toplantılarında, 5- Yurt dışında yapılacak imtiyazlı pay sahipleri özel kurul toplantılarında Bakanlık temsilcisinin bulunması zorunludur. Genel kurul toplantılarında Bakanlık Temsilcisi bulundurulması zorunlu olmayan şirketlerin başında limited şirketler gelmektedir .
İclal! Yorumlarınızın hepsine katılmıyorum ama çok kıymetliydi, teşekkürler.